ብትመርም ዋጥ አድርጓት:: ከፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓንክረስት ጋር የተደረገ ጥያቄና መልስ:: ይነበብ!

ብትመርም ዋጥ አድርጓት:: ከፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓንክረስት ጋር የተደረገ ጥያቄና መልስ:: ይነበብ!

  ጠያቂ : የጥንት አማራዎች መኖሪያ የት ነበር ?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት:  የጥንት አማራዎች የዮቶር ልጆች ናቸው ። ዮቶር የዛሬ 5000 ዓመት በጌምድር (ጎንደር)  የሚኖር በግ አርቢ ነው ። ለንግድ እና ለተለያዩ ተግባራት ወደ ባህሩ (ቀይ ባህር)  በመጠጋት መንግሥታቸውን መሠረቱ ። ይህም የደአማት (ዘ አማራ) መንግሥት ነው ። የመጀመሪያውንጉሣቸውም አክናሁስ ይባላል ። የግዛታቸው ድንበር እጅግ ሰፊ እየሆነ ሲመጣ የንጉሱ  መጠሪያ ‘የአገርሹም ‘ (አግ ሹም ፣ አክ ሹም በጊዜ ሂደት አክሱም ) ይባል ነበር ። ንጉሱ በዚህ ስም መጠራት የጀመሩት ክርስቶስ ሊወለድ 500 ዓመት ሲቀረው ነው ። ስለዚህ ከሰሜን ቀይባሕር እስከ በናዲር (የአሁኑ ሞቃዲሾ ) የእነሱ ግዛት እንደነበር የታወቀ ነው ።

ጠያቂ : የአሁኖቹ ትግሬዎች ታዲያ ከየት መጡ?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት:  ምን ሆነ መሰለህ (ፈገግ ብለው እያሰቡ ) እነዚህ የጥንት አማራ ነገሥታት አክሱም ላይ ሆነው ጠንካራ ንግድ ከፋርሶች እና ከጥንት ቻይናዎች ጋር መሠረቱ ። በዚህም ምክንያት ከፍተኛ ሃብት ተፈጠረ ። በአካባቢው ለሚሰሩ ግንባታዎች ፣ ለቀን ሠራተኝነት ፣ እና የቤት ውስጥ  ታዛዥ እና አገልጋይ ለመሆን ከተለያዩ  ሐገራት ሰዎች ይመጡ ነበር ። ዋናው መምጫቸው ደግሞ ከሰሜን የመን ነበር ። እነዚህ ከተለያየ ቦታ መጥተው አክሱም የተለያዩ የቀን ሥራ የሚሰሩት በሙሉ የአገሬው ሰው የሚጠራቸው ‘ ትግሬ’ እያለ ነበር ። ያን ጊዜ ትግሬ የብሔር ስም ሳይሆን የስራ ስም ነው ። ያኔ ትግሬ ማለት አገልጋይ ማለት ነበር ።

ጠያቂ : የሚገርም ነው ። ፕሮፌሰር ለዚህ ለተናገሩት ነገር ምን ማስረጃ አለዎት?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት:  ይህ ታሪክ በሳይንሳዊ መንገድ ተጠንቶ የተደረሰበት ነው ። ለምሳሌ ልንገርህ;

1. አብዛሃኛው ትግሬዎች የግንበኝነት ሥራ መውደዳቸው ፣
2. አክሱም ላይ ባሉት ሐውልቶች እና ቤተመንግስታት ትግሬነትን የሚያሳይ ምንም አይነት የፅሁፍም ሆነ የቅርጻቅርጽ መረጃ አለመኖሩ ፣
3. ያኔ ምግብ በመሶበወርቅ ለአሰሪዎቻቸዉ (ለጌቶቻቸው) አቅርበው ክዳኑን ይዘው ወደ ማጀት ሲመለሱ በአሁኑ ጭፈራቸው ላይ መንፀባረቁ : ይሄውም የ መሶበወርቅ ክዳን ይዞ በአንድ እግር እየዘለሉ መጨፈር ፣
4. ከነሱ በፊት በመጡት 12000 ፈላሾች በመገፋታቸዉ እና አክሱም ላይ ብቻ መወሰናቸው ፣
5. ከሰሜን የመን ይዘውት የመጡት ሳባዊ ቛንቛ በግዕዝ ተፅዕኖ ምክንያት የአገልጋዮች ቛንቛ ወይም

የአሁኑ ትግርኛ መፈጠሩ ፣

6. ትግሬ የሚለው ቃል በራሱ ትርጉሙ አገልጋይ ማለት መሆኑ እና …

ጠያቂ : ስለዚህ የትግሬዎች ወደ አክሹም መምጣት ልክ አሁን ወደ አረብ ሀገር ለሥራ እንደመሄድ ያለ ነው ፕሮፌሰር?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት : አዎ!  ልክ እንደዛ ነው ። እንዲያውም ከዚያ ይበልጣል። ልክ በDV አሜሪካ በመሄዳቸው እንደሚደሰቱ ሰዎች እንደማለት ነበር ።

ጠያቂ : ታዲያ ምን ተፈጥሮ ነው አማራዎች ከአክሱም የጠፉት ?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት: እየውልህ … ያን ሰፊ ግዛት በጥሩ ሁኔታ ለማስተዳደር ሲሉ  አንዱ  አክሱም ላይ አንዱ ደግሞ ኤረር ላይ ነገሡ:: ይህም በ400 ዓም ነበር ። ኤረር ማለት የአሁኗ አዲስ አበባ ዙሪያ ማለት ነው ። ክርስትና እውቅና ያለው ሃይማኖት በመሆኑ የተበሳጩት ፈላሻዎች ጥሩ ቀን ይጠብቁ ነበር ይህንንም በ900 ዓም አገኙት ። በበቂ ሁኔታ ያልተዘጋጀዉን የአክሱሙን መንግሥት አሸነፉት:: የኤረሩን መንግሥት ለመውጋት ወደዚያው ዘመቱ ። ግን ፈላሾቹ መርሀቤቴ  በተደረገው ጦርነት አለቁ ። ከ40 ዓመት ጦርነት በሗላ ፈላሾች ውድመት ብቻ አተረፉ ። ተሰደው የመጡት የአክሱም አማራ  ነገሥታትም እዚያው ኤረር ሆነው ቦታውን ማስተዳድር ቀጠሉ ። ገሚሶቹም ላስታ ላይ አስተዳዳሪዎች ሆኑ ።

ጠያቂ : ታዲያ ለምን እውነቱን አታስተምሩንም?

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት  : የዝምታው ምክንያት ሌሎች የ አማራ ምሁራን ናቸው ። ዝምብለዉ ‘ ሰላም ያደፈርሳል ‘ ይላሉ ። ይህ ግን እውነተኛ ታሪክ ነው ። በሐሰት የሚፈጠር ሰላም ዘላቂ አይደለም ።

ጠያቂ : አመሰግናለሁ ፕሮፌሰር ።

ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓክህረስት:  እኔም አመሰግናለሁ ።(ካይማር ሠርፀድንግል)::

*ስለ ታላቁ የኢትዮጵያ የታሪክ ተመራማሪ ስለ ፕሮፈሰር ሪቻርድ ባንክረስት ለማንበብ ከታች ያለዉን መገናኛ ይጠቁሙ

http://www.raceandhistory.com/Historians/pankhurst.htm